Źródło: 3seas.eu

Rosyjska inwazja na Ukrainę znacząco przeobraziła geopolityczną mapę Europy. Chociaż zdaniem wielu zahamowała niektóre lokalne  inwestycje, wojna w Ukrainie niejako zmobilizowała kraje regionu do rozwoju strategicznych w nowej sytuacji obszarów współpracy. Wielką szansą dla regionu jest wsparcie Stanów Zjednoczonych dla Inicjatywy Trójmorza.

Format współpracy w regionie od początku stanowił przeciwwagę dla forsowanej przez Chiny Inicjatywy Pasa i Szlaku. Inicjatywa Trójmorza prężnie rozwija się, skupiając kraje regionu zainteresowane współpracą w dziedzinie rozwoju lokalnej infrastruktury.

W 2019 r. w Inicjatywę zaangażowała się administracja ówczesnego prezydenta Donalda Trumpa, deklarując zaangażowanie kapitałowe w Fundusz Inwestycyjny Inicjatywy Trójmorza w kwocie miliarda dolarów. W tym samym roku Stany Zjednoczone przyjęły ustawę, na mocy której Waszyngton mógł pośrednio finansować projekty infrastrukturalne, które przyczyniały się do poprawy bezpieczeństwa energetycznego w Europie. Warto zaznaczyć, że Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo podpisało porozumienia z dwoma producentami skroplonego gazu ziemnego z USA, Port Arthur LNG oraz Venture Global LNG. Amerykańscy dostawcy zapewnią ponad jedną czwartą zużycia Polski. Państwa Inicjatywy Trójmorza są więc atrakcyjnym rynkiem dla amerykańskich inwestorów.

Inicjatywa promuje bowiem projekty dotyczące współpracy w obszarze energii i transportu. Rosyjska napaść na Ukrainę uświadomiła krajom po obu stronach Atlantyku jak ogromną rolę odgrywa bezpieczeństwo energetyczne. Podczas ostatniego szczytu Inicjatywy w Rydze, amerykańscy delegaci zadeklarowali wsparcie Funduszu kwotą 300 mln dolarów, zaledwie ułamek sumy zapowiedzianej w 2019 r.

Gwarancje wobec Trójmorza zeszły na drugi plan, gdyż dla administracji Bidena priorytetem są sojusznicze zobowiązania wobec państw G7 oraz ustalenia szczytu NATO w Madrycie. Wydaje się więc, że Waszyngton niewystarczająco angażuje się w poparcie dla Inicjatywy. Pomimo to, Stany wciąż są gwarantem bezpieczeństwa gospodarczego w regionie.

Na kilka miesięcy przed szczytem Trójmorza w Bukareszcie, Waszyngton powinien zapewnić krajom regionu wsparcie finansowe, by tym samym uzyskać oczekiwany zwrot z inwestycji. Za sprawą amerykańskiej obecności w regionie w Inicjatywę powinny włączyć się także Mołdawia i Ukraina, które obecnie stoją przed szeregiem jednakowych wyzwań oraz mają podobne priorytety.

Katja-Elisabeth Herrmann

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.